Elke maand bekijk ik voor onze website welke bestanden het meest gebruikt worden. Al een paar maanden scoort de docentenkaart Klassengesprek heel erg hoog. Een klassengesprek is als werkvorm natuurlijk een hele logische keuze voor de mentorles. Een gesprek voeren met een klas vol leerlingen kent echter wel een paar valkuilen. Omzeil ze met de stappen van onze docentenkaart:

1. Stel het onderwerp vast.
Jij kunt met het onderwerp van het gesprek komen. Bijvoorbeeld als je een nieuw onderwerp wilt introduceren. Je kunt een klassengesprek dan gebruiken om de voorkennis van leerlingen te activeren en om te bepalen wat leerlingen al weten. Het kan ook zijn dat leerlingen graag een bepaald onderwerp willen bespreken. Spreek dan van tevoren af hoeveel tijd je aan het gesprek wilt besteden. Zorg dat je bij het onderwerp blijft en kap zijtakken die niet bijdragen aan het onderwerp af.

2. Bewaak de tijd.
Neem in je lesvoorbereiding op hoeveel tijd je aan het klassengesprek wilt besteden en houd je daar ook aan. Gebruik eventueel een kookwekkertje om de tijd te bewaken. Een klassengesprek kan makkelijk uitlopen!

3. Zorg ervoor dat de leerlingen naar elkaar luisteren.
Voordat je het klassengesprek begint, kun je de studiekaart Luisteren met de leerlingen doornemen. Wees hier streng in. Als leerlingen merken dat je dit heel serieus neemt, zul je merken dat ze beter naar elkaar luisteren en dat leerlingen die normaal gesproken niet zoveel zeggen, nu ook durven. Zorg ervoor dat je zelf goed luistert. Zo fungeer je als rolmodel dat navolging verdient.

4. Zorg dat iedere leerling aan bod komt.
In elke klas zijn leerlingen die duidelijk aanwezig zijn en leerlingen die liever zwijgen. Doorbreek dat door leerlingen expliciet te vragen naar hun mening. Geef veelpraters niet steeds de beurt. Je kunt dat als volgt doen: stel een vraag, wacht even tot veel leerlingen hun vinger opgestoken hebben en noem dan een naam. Je kunt leerlingen ook eerst even bedenktijd geven of hun antwoord op laten schrijven, voordat je ze laat antwoorden. Voor de wat onzekere leerling kan dat veiliger voelen.

5. Geef tussendoor een samenvatting.
Om de rode draad van het verhaal vast te houden, is het goed om tussendoor af en toe een samenvatting te geven van wat tot dan toe besproken is. Het zorgt er ook voor dat je niet steeds in hetzelfde kringetje blijft ronddraaien. Je kunt zo één aspect van het onderwerp afsluiten en vervolgens naar andere aspecten gaan. En het geeft je de mogelijkheid te checken of je goed hebt begrepen wat een leerling zei.

Heb jij nog tips voor een effectief klassengesprek? Laat het me weten!